23 Ocak 2011 Pazar

MÜON DENEYİ: "ZAMAN GENİŞLEDİĞİNDE CİSİMLER DAHA UZUN YOL ALABİLİYORLAR. ZAMAN, SADECE GÖZLEMLEYEN İÇİN VAR."


Uzaydan dünyamıza yüksek enerjili parçacık fırtınaları gelmektedir. Kozmik radyasyonlar olarak adlandırılan bu parçacıklar atmosferde engellenir ve neticesinde “MÜON” adlı parçacıklar oluşur. Müonların ömürleri ise çok kısadır. Ortalama yarı ömürleri 2.2 mikrosaniye ( saniyenin milyonda biri ) kadardır. Neticede, atmosferimizde durdurulan kozmik radyasyonlar, bu yeni parçacıklar yoluyla hareketlerine devam ederler... Bu resimde Müonun yaratılışını görebilirsiniz...

Müonlar, ışık hızına çok yakın bir hızla yere doğru inerler. Yapılan hesaplamalar göstermiştir ki, müonların neredeyse hepsinin yere ulaşmadan yaşam sürelerini bitirip ölmeleri grekirdi. Ancak yerde yapılan gözlemler beklenilenden çok fazla müonun atmosferden bize ulaştığını göstermiştir. Klasik fizik açısından, bu çelişkili bir durumdur. ANCAK BURADA YATAN ÇELİŞKİLİ DÜŞÜNCE, ZAMANIN GÖZLEMCİYE GÖRE DEĞİŞMEZ OLDUĞU YANILGISINDAN KAYNAKLANMAKTADIR. Hareketli cisimlerde zamanın genişlediğini bir önceki konumuzda anlatmıştık. Genişleme hesaba katılarak yapılan hesaplar deneylerle mükemmel bir uyum içerisindedir. Neticede müonlar zaman genişlemesi ile çok daha uzun yol alabilmektedirler.

Zamanın mutlak bir varlık olmadığı algılayana göre değişen bir tür inanç olduğu gerçeğini ünlü fizikçi David Mermin şu şekilde itiraf etmektedir:

“Aslında zamanın göreceliğinin gizemleri, saatlerin önceden var olan bir “zaman” kavramını ölçmediği ve bizim zaman anlayışımızın “saat ” olarak adlandırdığımız cisimlerin davranışını soyutlaştırmanın ortak bir yolu olduğu iyi bir şekilde kavrandığında, kaybolur. Böyle bir ayrım insanın tüylerini diken diken ediyor gibi gözükebilir... Zamanın olmadığı yalnızca saatlerin olduğu keşfi derin ve şaşırtıcı sonuçları vardır. Çünkü pek çok küçük şey için, zamanın saatlerin davranışını aşan bir gerçekliği olduğuna dair, içgüdüsel bir inancımız vardır. Kişi bu keşfi kabul ettiğinde ve mutlak zamana dair hatalı inancın pek çok yoldan bizim düşüncelerimize ve dilimize bulaştığını farketmeyi öğrendiğinde, zamanın göreceliğinin gizemleri kaybolur.”

Kaynak: Rossi B. and Hall D.B. (1941) ‘Variation of Decay of Mesotrons with Momentum’

-----
“Gökten yere her işi O evirip düzene koyar. Sonra (işler,) sizin saymakta olduğunuz bin yıl süreli bir günde yine O'na yükselir.” (Secde Suresi, 5)
__